parochieblad nr. 3 - 2010
Enkele gedachten bij een afscheid
De tijd is aangebroken om plaats te maken voor een ander. Ik heb daar geen moeite mee. Voorgangers zijn
voorbijgangers. Het is goed zo. Wat ik tot nu toe gedaan heb, heb ik meestal met plezier gedaan. “Als de Heer het
huis niet bouwt, dan zwoegen de bouwers voor niets.” Niet wij zijn de bouwheer. Dat is nog altijd de Heer.
Je mag het nu loslaten en met geloof overgeven aan anderen. Het hangt niet van ons af. Een pastoor die een nieuwe
jonge kapelaan kreeg om hem in te werken zei: “Als je maar nooit denkt dat jij de wereld moet redden. Die is al
gered!” Terwijl wij ons druk maken en zorgen hebben, is de Heer al volop bezig met iets anders. Je moet alles in de
tijd zien. Ik ben dankbaar voor alles wat ik 42 jaar lang heb gekregen in het pastoraat. Alleen ben je nergens. Op
een of andere manier ben je met je kwaliteiten, maar ook met je eenzijdigheden en tekorten door de tijd gedragen.
Als ik in mijn persoonlijk leven iets van God heb mogen ervaren, dan is het dát wel. Het gaat ook niet om de
perfectie, om alles wat je gedaan hebt, maar om wie je ten diepste bent. Je wordt gedragen. Er is al van je
gehouden voordat je geboren werd. Je mag er zijn zoals je bent. Je mag leven van de genade en de liefde van God en
van de welwillendheid en de vergeving van de mensen. Heb je dat altijd doorgegeven? Ik heb in de loop van de tijd
ook mensen gekwetst. Ik hoop dat ze me vergeven.
In 2000 ben ik in Enschede gekomen. Wat zijn je ervaringen geweest in die jaren? 2000 was het jaar van de
vuurwerkramp. Heel veel mensen waren geschokt, tot op de dag van vandaag.
Enschede vernieuwde zich. Het kreeg een nieuw hart en nieuwe torens. De hele binnenstad ging op de schop. FC Twente
won een jaar na de ramp de beker en de hele stad was rood. Ik ben van de Oude Markt gaan houden met al het leven
dat er geregeld te vinden is, maar ook van de vele wijken met hun eigen karakter zoals het nieuwe Roombeek. Het is
goed wonen in Enschede.
Nu ik afscheid neem van de parochies in Enschede bedank ik op de eerste plaats al degenen die me als pastor hebben
gedragen, maar me ook hebben verdragen. Ik denk aan alle collega-teamleden, de parochianen van steeds meer
parochies, die we als team kregen, de bestuursleden, de vele vrijwilligers. Waar zouden we als parochies zijn
zonder elkaar? Als teamleden, maar ook als parochies kunnen we alleen maar van elkaar leren. De een heeft dit en de
ander heeft dat. Als team zijn we steeds meer team geworden voor de hele stad. We kregen allemaal ons eigen
profiel, maar ook de opdracht om het persoonlijke pastoraat in de wijk niet te vergeten. Dat was een belangrijke
dag dat we in de toenmalige H. Michaëlkerk als team voor de hele stad gepresenteerd werden en dat alle parochies
van Enschede zich met elkaar verbonden tot Parochie Ver-band Enschede en samen op weg gingen naar één parochie in
2010. Er is door de Stuurgroep, die dit hele proces heeft begeleid, ontzaglijk veel werk verzet.
De parochies zijn steeds meer naar elkaar toegegroeid. Zij kijken meer over de muren heen. In het begin zag je nog
wel eens dat mensen hun hakken in het zand zetten, maar we hebben met onze eigenheid elkaar nodig. Als op 1 april
de nieuwe gezamenlijke parochie opgericht wordt, dan zou je kunnen kijken naar de zeven bogen van de Jacobus. Zoals
de zeven bogen de kerk dragen, zo dra-gen de zeven locaties straks ook de nieuwe parochie “St. Ja-cobus de Meer-
dere”.
Wij mogen samen kerk zijn in een levende stad, waar heel veel te beleven is. We mogen gelovig zijn met de
gelovigen, ook oecumenisch, en we mogen zoeken met de zoekenden in de stad. We mogen elkaar nabij zijn zoals het
evangelie van Jezus dat van ons vraagt. Er moet ruimte zijn voor iedereen. Enschede is een veelkleurige stad met
vele culturen. Het heeft een internationaal karakter. Ze hebben allemaal recht op hun eigen plek. Tussen haakjes:
jammer dat de Folkloreade is afgeschaft. Wij leven als gelovigen in een grote stad, zoals de vele christenen in
Korinthe of Rome in de tijd van Paulus.
Hoe zie je de toekomst? We zullen steeds meer aandacht moeten geven aan de inhoud van het evangelie. Het gaat niet
om de organisatie. Het gaat erom dat we er zijn voor mensen in de naam van Christus. Dus ruim van hart, vooral ook
voor mensen die er voor hun gevoel niet meer bij horen. Laten zien dat de kerk ook een ander gezicht kan hebben.
Getuigen van de hoop die in ons leeft, vooral naar de armen toe. Zij waren als schapen zonder herder. Het was net
of ze er niet meer bij hoorden, terwijl er juist bij hen veel geloof en gevoel voor echte menselijkheid leefde. De
velden in Enschede zijn ook wit. Wie menselijk is, is nog overal welkom. “Domweg” door blijven zaaien. Geloven in
de oogst, ook al zul je niet direct de halmen zien. God is goed. God is liefde.
Ook in Enschede zie je dat mensen steeds minder kerkelijk worden. Het past in de algemene ontwikkeling dat mensen
zich niet meer blijvend binden aan iets. Veel mensen zijn ook niet tegen de kerk. “Laat de kerk in het midden”.
Voor veel mensen geldt ook dat ze nog wel degelijk gelovig zijn. Wie bepaalt wie er bij hoort? Laat je niet in de
hoek drukken. Het is natuurlijk wel jammer dat bij veel mensen het geloof zo diep zit dat het niet meer naar boven
komt. Er is wel gevoel voor saamhorigheid. In Enschede is ook een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, een “rode”
sociale inslag met een Twents gevoel voor “naoberschop”. Iedereen is belangrijk. De een is niet meer dan de ander.
Wat doen we als kerk met alle kennis, met alle cultuur, met alle muziek in Enschede? Hoe sluiten we als diakonale
kerk aan bij alles wat hier gebeurt voor de armen, de vluchtelingen, de thuislozen? Mis-schien is dat voor de
toekomst van de kerk wel het belangrijkste.
Nu ik afscheid neem komt er bij mij een groot verlangen op naar een soort simpele eenvoud om alles weer terug te
brengen naar de kern. Misschien komen we nog een keer thuis bij Jezus Christus waar het allemaal mee begonnen is.
Ik denk dat deze tijd, waarin steeds meer dingen verdwijnen, in het voordeel is van de Geest met een grote letter.
Het ga u allen goed. Ik wens de nieuwe parochie een goede geest toe. Ook al ben ik straks geen pastoor meer, ik
hoop wel dat we elkaar nog heel vaak zullen zien.
Hartelijk bedankt en Gods zegen.
Jan Kortstee
Bestuurlijke fusie is een inhoudelijk middel om een doel te bereiken
- Fusie is geen doel op zich -
Afscheid Pastor Jan Kortstee
Zoals reeds bekend gaat onze pastor Jan
Kortstee met emeritaat. Op zondag 21 maart a.s. zal hij afscheid nemen in een viering om 10 uur in de St.
Josephkerk aan de Olden-zaalsestraat. Hiervoor zijn alle paro-chianen van de stad uitgenodigd.
Voorgangers zijn, behalve pastor Kortstee, alle leden van het pastoraal team. De zang zal worden verzorgd door
leden van alle zangkoren van de zeven parochies. Het thema is “Ruimte”. Alle andere vieringen in dat weekend
vervallen derhalve, met uitzondering van de Vormselviering op zaterdagavond in de Mariakerk.
Na afloop van de afscheidsviering is er gelegenheid om afscheid te nemen van pastor Kortstee, voor in de kerk.
Pastor Kortstee heeft aangegeven dat hij als afscheidscadeau graag een bijdrage wil ter ondersteuning van het
Citypastoraat Enschede en de leefge-meenschap de Wonne.
Hiertoe zal een collectebus in de kerk staan. Ook kan een gift worden gestort op rekeningnummer 910253129 van de
SNS bank t.n.v. Parochie Verband Enschede o.v.v. “Afscheid pastor Jan Kortstee”.
Namens de stuurgroep Parochie Verband Enschede
Rien Tiehatten, voorzitter
Vieringen in de Goede Week
Op zondag 28 maart 2010 begint in de Kerk de Goede Week. De week die voorafgaat aan Pasen staat helemaal in het
teken van Christus’ lijden en sterven en eindigt met de viering van diens verrijzenis met Pasen. In deze week zijn
er een aantal bijzondere liturgische plechtigheden, die hier-onder chronologisch worden genoemd.
Palmzondag
Op Palmzondag wordt de intocht van Jezus in Jeruzalem herdacht. Omdat Hij toen met gejuich en wuivende takken werd
ontvangen, worden op deze dag nog altijd ‘palmtakken’ gezegend.
Chrismamis
Eén van de belangrijkste vieringen die ieder jaar in een bisschopskerk worden gehouden, is de Chrismamis op of rond
Witte Donderdag. De plechtigheid is genoemd naar één van de heilige oliën, namelijk het chrisma. Dat is zuivere
olijfolie met een meng-sel van rozenbalsem, die gewijd wordt voor de sacramenten van doopsel, vormsel en
priesterwijding en voor altaarwijdingen. De olie verwijst op een bijzondere manier naar de Heilige Geest, onder
meer door de geur.
Witte Donderdag
Op de donderdag voor Pasen wordt het Laatste Avondmaal herdacht, dat Jezus aan de vooravond van zijn kruisdood met
zijn leerlingen heeft gevierd. Tijdens het Laatste Avond-maal heeft Jezus de Eucharistie en het Priesterschap
ingesteld.
Goede Vrijdag
Op Goede Vrij-dag wordt in alle christelijke kerken herdacht dat Jezus voor de mensheid aan het kruis gestorven is.
In de kerken wordt die dag de kruisweg gebe-den. Dit is een gebedsdienst waarin het lijdensverhaal van Christus
wordt uitgebeeld. In veel kerken is dit verhaal uitgebeeld in 14 schilderijen, die op Goede Vrijdag (dit jaar op 2
april) al biddend langsge-lopen worden. Goede Vrijdag is de enige dag in het jaar dat er geen eucharistieviering
gehouden wordt.
Paaswake
De paaswake is één van de belang-rijkste liturgische vieringen binnen het kerkelijk jaar. Tijdens deze wake wordt
Christus’ overgang van de dood naar de verrijzenis gevierd. De viering is rijk aan symbolische tekenen als licht
(nieuw paasvuur), water (zege-ning doopwater) en eucharistie. Bij aanvang van de plechtigheid wordt buiten bij de
kerk het paasvuur ont-stoken en gezegend, waaraan de paas-kaars wordt aangemaakt. Daarna zet de liturgie zich voort
in de kerk.
Paaszondag
Het Paasfeest is het belangrijkste christelijke feest. Met Pasen wordt Jezus’ verrijzenis uit de dood gevierd. De
liturgie van Paaszondag is dan ook extra feestelijk. Gelovigen vieren de vergeving der zonden en de toegang tot een
nieuw en eeuwig leven.
Iedereen is van harte uitgenodigd om aan al deze liturgische vieringen deel te nemen.
Bronnen: Bisdom Roermond, Dienst Pers en Communicatie 2009 en de encyclopedie op www.katholieknederland.nl
Sint Jozef met staf
Vroeger werd het lied gezongen: ‘Sint Jozef met de staf, waar leliën aan bloeien’.
Hij wordt in de chris-telijke kunst vanaf de 16e eeuw dan ook vaak afgebeeld met het kind Jezus op zijn arm en een
tak met witte lelies. Waar haalt hij die tak of staf vandaan? In het Oude Testament vin-den we een voor-beeld.
Toen de twaalf stammen van Israël het oneens waren over de vraag aan wie het priesterschap toekwam, liet Mozes
twaalf stokken met namen naar de tent van het verbond brengen en vroeg God om een teken. De staf van Aaron had de
volgende morgen knoppen en bloemen.
Deze gebeurtenis zal als voorbeeld gediend hebben voor het Latijns ver-haal van Jacob de Voragine van omstreeks
1260. Hij vertelt ons hoe het huwelijk van Josef en Maria tot stand kwam. Maria behoorde tot het dienstpersoneel
van de tempel te Jeru-zalem. Toen ze de huwbare leeftijd had bereikt, zocht de hogepriester een huwelijkskandidaat
voor haar, maar twijfelde wie het kon zijn. Hij ging met de oudsten van de stad in de tempel bidden om een teken
van God, totdat hij een hemelse stem hoorde die zei: ‘Alle mannen uit de stam van David die nog niet zijn getrouwd,
moeten ieder een stok naar het altaar brengen. Wiens stok zal gaan bloeien, zal ongetwijfeld met de Maagd worden
verloofd …’ De eerste poging had geen succes. Ook Jozef bevond zich in Jeruzalem, maar had vanwege zijn hoge
leeftijd geen stok ingeleverd. Opnieuw zei de stem dat er iemand was die voor Maria was bestemd. Jozef werd ontdekt
en opnieuw werden de stokken naar het altaar gebracht. De stok van Jozef ging bloeien en een duif, teken van God de
heilige Geest, ging op de stok zitten. Dit legendarische verhaal werd in heel de westerse kerk bekend en vertaald,
zodat kunstenaars vanaf de late mid-deleeuwen Sint Jozef met een bloeiende stok hebben voorge-steld. De bloemen
zijn dan witte lelies om de zuiverheid of maagdelijkheid van Jozef uit te drukken.
Toon Brekelmans, Kerkhistoricus
Yinka's Droomtijd
Boek geschreven door Ben Engelber-tink (pater, voorganger in onze parochies)
Op jonge leeftijd had ik een bijzon-dere interesse in oude culturen. Ik verbleef tien jaar bij de Daya's, de
voormalige kop-pensnellers van Borneo. Terug in Nederland werkte ik tien jaar mee aan opleidingsprogramma's voor
missie- en ontwikkelingswerkers. Daarna werd de aantrekkingskracht van de Aborigines in de woestijn van West-
Australië te sterk en heb ik in Wiluna vier jaar gewerkt om een centrum voor de beroemde dot-painting schilder-
kunst op te zetten. Ik werd Yinka's broer.
Het boek Yinka’s Droomtijd gaat in feite over een aardse spiritualiteit, die een bijdrage kan leveren aan ons
zoekend geloven. Zo heb ik het ervaren en ben dus dankbaar dat ik daar heb mogen werken.
Yinka is een sym-pathieke Aboriginal leider. Zijn vrouw sterft en dus moet hij volgens de Wet van de Ouden pijnlijk
gestraft worden. Maar hij vlucht naar Wiluna. Zullen ze hem daar verstoten als een lafaard? Onderweg denkt hij na
over zichzelf en het verleden. Over zijn eigen stam maakt hij zich ernstige zorgen. En dan is daar nog een witte
mens uit een ver land. Die hen respecteert. Die een dot-painting centrum opricht zodat Yinka's stamleden terug
kunnen gaan naar hun eigen Droomtijd zonder alcohol. Katapuli is zijn naam. Lukt het hun om samen naar een beter
leven te gaan?
Het boek is via de erkende boekhandel te verkrijgen. Prijs: € 16,95
ISBN 978-94-6089-392-6.
Je kunt ook het boek bestellen door 16,95 euro over te maken op giro-nummer 6859377, t.n.v. B.H. Engel-bertink te
Enschede. Vermeldt wel het bezorgadres (minimaal de postcode-gegevens) op het overschrijvingsfor-mulier. Het boek
wordt dan zo spoedig mogelijk door mij bezorgd, dan wel de postbode.
Wil je graag nadere informatie of heb je nadere vragen? Mail me dan op Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Ben Engelbertink
Uitnodiging voor de Sint Jozef lezing
Deze lezing wordt u aangeboden i.s.m. de Enschedese Vrouwen Raad (EVR)
Verandering als kans: een halve eeuw vrouwen en een mannenkerk
Gast: drs. Sieth Delhaas is cultuur-historica, theologe en publiciste en geeft lezingen, cursussen en studie-dagen
op het gebied van emancipatie, feministische theologie, vrouwen-, kerk- en cultuurgeschiedenis.
Mevrouw Delhaas beweegt zich al vele jaren op het snijpunt van de rol van de vrouw in de huidige kerken en een
veranderende levensbeschouwing. In haar lezing zal zij een kort over-zicht geven hoe de veranderingen van de plaats
van vrouwen binnen de katholieke en protestantse kerken zich vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw hebben
ontwikkeld. Welke kansen hebben deze veranderingen vrouwen opgeleverd?
Na een korte pauze is er gelegenheid tot gesprek.
Sieth Delhaas heeft diverse boeken op haar naam staan o.a. Blikopener, over huwelijk, relaties en pastoraat;
Katharina von Bora, een protestantse non; Geen andere handen; Noem ’t voor mijn part God, 7 portretten van
domina’s; Voortgestuwd in de tijd, de intenties van Catharina J.M. Halkes. Sommige boeken zullen tijdens haar
lezing te verkrijgen zijn.
Datum: zaterdag 27 maart 2010
Tijd: 15.00 t/m 16.30 uur
Plaats: Parochiecentrum Sint Jozef-kerk, Nieuwe Schoolweg 2, 7514 CG
Enschede. Deze lezing is gratis en voor iedereen toegankelijk.
U kunt zich aanmelden via het paro-chiecentrum tel.: 053- 435 48 08 van maandag tot donderdag tussen 09.00-12.00
uur of per e-mail:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
Voor meer informatie: John Schiffel
Passion 2010
De jaarlijkse Palmzondagmanifestatie voor jongeren is in 2010 op 28 maart, van 10 – 17 uur in de Emmamuelkerk, van
Heemstrastraat 4 te Zutphen.
Een programma georganiseerd met een viering, workshops en een vooruitblik op de Wereldjongerendag in 2011 in
Madrid.
Voor het programma kunt u contact opnemen met:
secretariaat@ katholiekenschede.nl
Voor verdere informatie en opgave: H. Pauw pr., de ‘jongerenvicaris’van het Aartsbisdom Utrecht:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
“Lazarus?”
Op vrijdag 16 april 2010 om 20.00 uur wordt er in buurthuis het Kompas in Enschede een bijzondere
theatervoorstelling gegeven door de Joseph Wresinski Cultuur Stichting.
De voorstelling wordt o.a. gespeeld door voormalig daklozen en heet “Lazarus?”. Het stuk gaat over eenzaamheid,
verlies en gemis maar ook over liefde en de moed om op te staan.
“Lazarus?” is gemaakt voor mensen die open staan voor het samen leven met een groep bijzondere mensen. Voor mensen
die met hen werken. Voor vrijwilligers. Voor daklozen zelf. Iedereen is welkom. De voor-stelling kan een
inspiratiebron zijn om te proberen samen een betere samen-leving te maken. Na afloop is er een nagesprek met de
theatergroep.
“Lazarus?” is geïnspireerd op het leven zonder dak of thuis. Het is een leven dat vv.er de urtoneel te
verrijkenzelden uitgangspunt is geweest van theater. Met deze keuze wordt een werkelijkheid op het toneel gebracht
die reëel bestaat en tege-lijkertijd vreemd is aan de reguliere werkelijkheid. Twee werkelijkheden komen met elkaar
in aanraking. De werkelijkheid van de acteurs, voor een deel mensen die zelf leven zonder dak of thuis, komt in
aanraking met de werkelijkheid van de toeschouwers. Deze aanraking roept aan beide zijden vragen op over het
menselijk bestaan en de kracht en kwetsbaarheid van mensen.
“Lazarus?”
16 april 2010
Inloop publiek: 19.30 uur
Aanvang: 20.00 uur
Nagesprek met de spelers: 21.30 uur
Einde: 22.00 uur
Locatie: Buurthuis het Kompas, IJstraat 4, Enschede
Kosten: vrijwillige bijdrage.
Van het PVE secretariaat
Het is handig om te weten, dat alle telefoonnummers van de pastores van-af nu een algemeen ingesproken voice-mail
hebben, waar een boodschap op ingesproken kan worden. Deze voice-mailboodschap komt dan op de e-mail van het
secretariaat en wordt DAGE-LIJKS afgeluisterd (óók in de week-einden) en doorgegeven aan de betref-fende pastor.
Het secretariaat Katholiek Enschede heeft een eigen ingesproken voicemail bericht met mogelijkheid een bood-schap
in te spreken.
Ziek? Opgenomen in het ziekenhuis?
Bent u zelf of een van uw huisge-noten of buren ziek of opgenomen in het ziekenhuis en stelt u een bezoekje op
prijs, geef dit dan door aan uw parochiecentrum.
Gaat u verhuizen?
Stuur uw verhuisbericht ook naar het parochie-secretariaat van uw eigen parochie. Of deponeer een berichtje in de
brievenbus van het parochiecentrum of pastorie van uw eigen parochie met daarop vermeld: Naam, Voornaam,
Geboortedatum, namen van (even-tuele) gezinsleden, huidig adres met postcode en plaatsnaam.
Verhuisdatum, nieuw adres met postcode en plaatsnaam.
Vierluik
Wilt u Vierluik financieel steunen?
Neem dan contact op met onze hoofd-redacteur mevr. Schaap, zij kan u een rekeningnummer doorgeven waarop u uw
donatie kunt storten.
Voor het e-mailadres: zie de colofon achterin.